Page 18 - Chemia Nowej Ery – Podręcznik do chemii dla klasy 7 szkoły podstawowej

Substancje i ich przemiany

Co to jest korozja?

Korozja to powolny proces niszczenia przedmiotów metalowych
(fot. 5., s. 15). Zachodzi w wyniku działania na metal różnych czyn-
ników chemicznych. Korozję żelaza i stali nazywamy rdzewieniem.

Doświadczenie 11

Badanie wpływu różnych czynników na żelazo

Instrukcja: Na czterech szalkach Petriego umieść dobrze oczyszczone gwoździe, których
głównym składnikiem jest żelazo. Do szalki 2 wlej olej, do szalki 3 – wodę, do szalki 4 –
mieszaninę wody z solą kuchenną. Odstaw szalki z zawartością na kilka dni.

Obserwacje: Na szalkach 3 i 4 gwoździe pokryły się brunatnoczerwonym osadem (rdzą).
Dodatkowo na szalce 4 jest widoczny biały osad. Gwoździe pozostawione w oleju (szalka 2 )
wyglądają tak samo jak wcześniej (fot. 35.). Na powietrzu (szalka 1 ) zmiany zachodzą bardzo
wolno, dlatego są widoczne dopiero po dłuższym czasie.

12 3 4

powietrze olej woda woda z solą kuchenną

Fot. 35. Badanie wpływu na żelazo: powietrza, oleju, wody i mieszaniny wody z solą.

Wniosek: Pod wpływem tlenu, czynników atmosferycznych oraz niektórych związków chemicznych
przedmioty wykonane z żelaza ulegają korozji. Woda w połączeniu z tlenem to główne czynniki
powodujące korozję żelaza i stali. Najszybciej ulegają zniszczeniu gwoździe umieszczone w wodzie
z solą kuchenną (szalka 4 ), wolniej – w samej wodzie (szalka 3 ), a najwolniej – na powietrzu
(szalka 1 ). Olej zabezpiecza gwoździe przed korozją (szalka 2 ).

Korozja jest bardzo szkodliwa, ponieważ przyczynia się do nisz-
czenia wielu konstrukcji i przedmiotów użytkowych. Rozpoczy-
na się na powierzchni metalu i postępuje w głąb, zmieniając jego
właściwości. Jedynie metale szlachetne są odporne na korozję.

Chemia wokół nas

Przedmioty z miedzi lub jej stopów po pewnym czasie pokrywają się
czarnym tlenkiem miedzi(II), który pod długotrwałym wpływem tlenku
węgla(IV) i wody, pochodzących z powietrza, tworzy zielony nalot,
nazywany patyną (fot. 36.).

Fot. 36. Posąg pokryty patyną.

38